Voor kinderen
Slot Loevestein ligt op een zeer strategische plek. Hier komen Maas en Waal samen en grenzen Gelderland, Brabant en Zuid-Holland aan elkaar. Het kasteel was een ideale plaats om het verkeer op de rivieren te controleren. Tot in de vorige eeuw had het gebied rond het slot een militaire functie. De belangrijke ligging stond garant voor een bewogen geschiedenis.
Middeleeuws kasteel
De naam Loevestein betekent stenen huis (‘stein’) van Loef. Die naam refereert aan Dirc Loef van Horne, die het kasteel rond 1357 liet bouwen. Vanuit hieruit organiseerde Dirc rooftochten in de omgeving en hief hij illegaal tol op de rivier. Dat was tegen de zin van de graven van Holland, die het kasteel annexeerden en een slotvoogd aanstelden. De eerste kasteelheer, Bruijsten van Herwijnen, bleek echter net zo onbetrouwbaar en vooral geïnteresseerd in zelfverrijking. Daarop werd Loevestein door de eigen Hollandse troepen belegerd en veroverd.
Staatsgevangenis
Ook na die tijd was Loevestein geregeld een twistappel: eerst tussen Hollanders onderling, later tussen de Bourgondiërs en de Geldersen. In de Tachtigjarige Oorlog vochten Spanjaarden en Staatse troepen om bezit van het kasteel. Uiteindelijk kwam het vast in handen van de Nederlandse Republiek en werd het een staatsgevangenis voor politieke gevangenen. De bekendste gevangene was de rechtsgeleerde Hugo de Groot, die hier vanaf 1619 een eeuwige straf moest uitzitten. Dat duurde hem iets te lang. Met de hulp van zijn vrouw en een lege boekenkist wist hij te ontsnappen.
Waterlinie fort
In 1815 besloot koning Willem I tot de aanleg van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Een uitbreiding van de Oude Waterlinie in oostelijke richting, tot voorbij de stad Utrecht. De Waterlinie bestond uit forten en vestingsteden en liep van de Zuiderzee tot de Biesbosch. Het land voor deze forten kon door inundaties onder water worden gezet. Slot Loevestein werd met zijn omliggende vestingwerken een belangrijke schakel in het nieuwe verdedigingswerk. Loevestein heeft tot 1951 zijn militaire status behouden.
