Zware, halfronde toren die deel uitmaakte van de stadsmuur van Nijmegen. Gebouwd ter bescherming van de Waaloever.
Vestingtoren
In 1987 kwam onder enkele gesloopte huizen aan de Waalkade een bijzondere vestingtoren tevoorschijn. Het was een oude bastei, een zware halfronde toren die deel uitmaakte van de stadsmuur. De toren was bedoeld ter bescherming van de Waaloever, het meest kwetsbare deel van de stadsverdediging. In de 12de of 13de eeuw was hier al een veel smallere en hogere toren gebouwd. Door de introductie van het buskruit en kanon veranderde de manier van oorlogvoeren echter radicaal. In de vroege 16e eeuw werd de toren daarom vervangen door een nieuw type verdedigingswerk, een zogeheten bastei.
Veerpoort
De oudste vermelding van de toren dateert uit 1526: het ‘roendeel bij der Veerpoirten’. De Veerpoort lag even verderop, op de plek waar lange tijd het veer over de Waal aanlegde. De passagiers konden via deze poort de stad inkomen. Hoe de toren aan zijn naam komt, is onduidelijk. De naam duikt pas voor het eerst op in een stadsrekening van 1569. Elders in het land werden torens wel genoemd naar het gilde dat in tijden van oorlog een bepaalde toren moest bemannen, maar Nijmegen kende geen stratenmakersgilde. Waarschijnlijker is het dat in de 16e eeuw een stratenmaker bij de toren heeft gewoond of dat deze de toren als opslag gebruikte.
Museum
In 1789 verleende het stadsbestuur toestemming om de toren te overbouwen. Van de drie meter dikke buitenmuur werd twee meter weggekapt. Op de resten werd een groot pand gebouwd. Toen dit pand in de jaren ´80 van de vorige eeuw werd gesloopt, bleek hoe omvangrijk en interessant de resten waren. Onverwacht was Nijmegen een fascinerend monument rijker.
