Fort bij Asperen was een onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het was een zogeheten torenfort. Sinds 1981 is het fort bekend om zijn culturele evenementen en is daarom ook omgedoopt tot KunstFort. Fort bij Asperen is hiermee het eerste fort van de Hollandse Waterlinie met een culturele bestemming.
Waterlinie
De waterlinie is een typisch Nederlands verdedigingsmiddel dat voor het eerst succesvol werd ingezet in het rampjaar 1672. Grote gebieden werden onder water gezet door sluizen te openen en dijken door te breken zodat er een laag water – 30 tot 60 cm – op het maaiveld kwam te staan. Doordat ontelbare greppels en sloten onzichtbaar werden, vormde het een enorm obstakel voor een vijandelijk leger met rollend materieel. Dijken, wegen en andere ‘droge’ gedeeltes werden afgegrendeld door middel van forten.
Fort bij Asperen
Fort bij Asperen was een zogeheten torenfort en werd gebouwd vanaf 1840. Deze torens waren van zwaar metselwerk en hadden een doorsnede van 33 meter. Fort Asperen is omgeven door een gracht en is bereikbaar via een houten brug. Op 12 april 1940 werd de waterlinie voor de laatste keer onder water gezet en werd fort Asperen oorlogsgereed gemaakt. De Duitse Luftwaffe passeerde de 19e-eeuwse defensiewerken zonder problemen en dropten zijn parachutisten ver achter de Linie. Daarmee was het militaire nut van de Waterlinie definitief voorbij.
Kunstfort
Fort bij Asperen bleef tot 1959 eigendom van het Ministerie van Defensie. In 1986 werd het Fort bij Asperen overgedragen aan Staatsbosbeheer. In 1981 werd gestart met een serie openluchtvoorstellingen. Duizenden mensen kwamen daar op af en sindsdien organiseert de Stichting KunstFort Asperen jaarlijks culturele evenementen en exposities, waar bekende kunstenaars als Peter Greenaway en Ben van Berkel een bijdrage aan hebben geleverd. Fort bij Asperen is sinds 2009 rijksmonument.
“
