Voor kinderen
De Mallumsche Molen ligt aan een oude rivierarm van de Berkel in buurtschap Mallem bij Eibergen. De watermolen wordt voor het eerst genoemd in 1424. De Mallumsche molen werd gebruikt als graan- en pelmolen. Het is de enige pelmolen in ons land die draait op waterkracht.
Het hof van Mallem
Al in een goederenlijst van de Graaf van Dale uit 1188 wordt geschreven over ‘de curtis Mallande’, ofwel het hof van Mallem. De watermolen zelf wordt genoemd in 1424, toen de Mallemse heer deze verkocht aan Otto van Bronkhorst, heer van Borculo. De Mallumsche molen was een ban- of dwangmolen: boeren uit de omgeving waren verplicht om hier hun koren te laten malen. Het feodale recht van molendwang bestond sinds de 12e eeuw. Zo kon de landsheer een deel van het graan als belasting innen. Rond 1800 werd het feodale systeem – en dus ook de molendwang – afgeschaft.
Dubbele molen
De Mallumsche molen bestond vroeger uit twee molens: op de rechteroever stond een korenmolen en op de linkeroever een olie- en eekmolen. Met de eekmolen werd eikenschors vermalen tot eek of run, wat werd gebruikt in leerlooierijen. In de 18e eeuw brandden de molens kort na elkaar af, maar beide molens werden weer herbouwd. De Mallumsche molen wordt nu door vrijwilligers gebruikt voor het malen van koren en het pellen van gort en rijst.
Scheepvaart
Vlakbij de Mallumsche molen ligt de Berkelsluis. De Berkel vormde eeuwenlang een belangrijke scheepvaartroute tussen Zutphen en de Duitse stad Vreden. Het vervoer over water gebeurde vooral door middel van zogeheten zompen, oersterke boten van pakweg 12 meter lang en een laadvermogen van zo’n acht ton. Voor het bevaarbaar houden van de Berkel werden sluizen gebouwd in Lochem, Borculo en Eibergen. De Berkelsluis bij Mallum herinnert nog aan deze vroegere Berkelscheepvaart.
