Tiel is één van de oudste steden van Nederland. In de tiende eeuw was het zelfs een handelsplaats van internationale betekenis. In de eeuwen daarna werd Tiel steeds minder invloedrijk, maar was nog wel een belangrijk lid van het internationale Hanzeverbond. Vele monumenten in Tiel herinneren hier nog aan, zoals de Maartenskerk en de Waterpoort.
Hanzestad
Tiel kende zijn eerste bloeiperiode al in de 9e eeuw, toen het de handelspositie van het even verderop gelegen Dorestad overnam. In 896 kreeg Tiel het tolrecht van de Frankische koning Zwentibold, een achterkleinkind van Karel de Grote. In de 10e en 11e eeuw onderhielden Tielse kooplieden nauwe contacten met collega’s in Engeland en Duitsland. Door de verplaatsing van de tol naar Kaiserswerth bij Duisburg nam de invloed van Tiel af, hoewel de stad in de 14e eeuw ook faam kreeg als Hanzestad.
Gelre
Tiel is vaak de inzet geweest van machtsstrijd tussen Brabant en Gelre. In 1334 veroverde graaf Reinoud II van Gelre de stad op de Brabanders. In 1339 kwam Tiel definitief bij Gelre, in ruil voor Heusden. De relatie met Brabant verbeterde aanzienlijk met het huwelijk tussen zoon Reinoud III en Maria van Brabant, dochter van hertog Jan van Brabant. Maar Reinoud III raakte met zijn jongere broer Eduard in conflict over de opvolging van zijn vader. Die strijd werd in 1361 beslist in een veldslag bij Tiel, waar Reinoud gevangen werd genomen. Hij werd opgesloten in kasteel Nijenbeek.
Waterpoort
In de 16e en 17e eeuw breidde de stad zich verder uit met fortificaties en een voorstad. Tegenwoordig koestert Tiel zijn monumenten zoals de St. Maartenskerk, het Ambtshuis en het Kantongerecht. En vooral ook de Waterpoort, de oude toegang tot de haven die eeuwenlang zo belangrijk is geweest voor de handel. Door verzanding is het water inmiddels verdwenen, maar één ding is niet veranderd: er liggen nog steeds vele kroegen.
