Vanaf 800 tot ver in de Middeleeuwen kreunde West-Europa onder de almaar opduikende Noormannen en Vikingen. Soms waren het kooplui, maar meestal piraten. En soms waren het ordinaire veroveraars, zoals Godfried de Noorman in 880. Totdat men genoeg had van deze plunderaars. In Spijk werd Godfried in de val gelokt en vermoord.
Godfried de Noorman
Na de dood van Karel de Grote (814) versplinterde het grote Karolingische rijk. Ambitieuze Vikingleiders roken daarop hun kans. Zo kwam de Deen Godfried de Noorman in 880 naar onze streken. In de winter van 881 bezette hij de keizerlijke palts op het Valkhof in Nijmegen. Er ging een schok door christelijk Europa. Een heidense Viking vergreep zich zomaar aan het symbool van de keizerlijke macht. Het jaar erop stak hij de palts in brand. Het was een schande! Keizer Karel III de Dikke, baas in het Duitse rijk, slaagde er niet om Godfried te verslaan. In 882 sloten ze daarom een akkoord. Godfried kreeg van de keizer Frisia (Hollandse en Friese kuststreek) als leengebied. In ruil daarvoor moest de Viking zich koest houden.
Gisela van Lotharingen
Godfried had echter de smaak te pakken en aasde op de rijke wijngebieden, verderop aan de Rijn. Hij vond een bondgenoot in Hugo van Lotharingen wiens erfgoed was ingepikt door Karel de Dikke. Door het huwelijk van Hugo’s bloedmooie zus Gisela met Godfried de Noorman werd het verbond beklonken.Inmiddels plunderen de Vikingen in 882 Zutphen en Deventer. Hugo en Godfried gingen nu voor de verovering van Lotharingen. Voor Karel de Dikke was de maat vol. Hij beraamde een complot.
Valstrik in Spijk
In 885 nodigde Karel zijn rivaal uit voor onderhandelingen. Als plaats werd Herispich (Spijk) gekozen, strategisch gelegen bij de splitsing van Rijn en Waal. Bij de samenzwering was ook graaf Everhard de Sax betrokken. Everhard had nog een appeltje te schillen met Godfried, want de vikingen hadden hem uit Zutphen gejaagd en zijn vader vermoord. Niets weerhield hem op zijn beurt Godfried te doden. Het Vikingenleger werd daarop uit Frisia verjaagd. Godfried’s handlanger Hugo van Lotharingen werd de ogen uitgestoken en zijn verdere leven opgesloten in een klooster.
