Landgoed Lichtenbeek was in de Late Middeleeuwen het bezit van klooster Mariëndaal. Vanaf de 17e eeuw werd het particulier bezit. Het landhuis dat hier ooit stond, brandde in 1942 volledig uit. Alleen het koetshuis en de orangerie bleven staan. Maar het landgoed bestaat nog altijd en is vrij toegankelijk.
Klooster Mariëndaal
Sinds mensenheugenis zijn de hoger gelegen gebieden ten noorden van Arnhem in trek als woonplaats. Dat blijkt onder andere uit enkele 4000 jaar oude grafheuvels in de directe omgeving. In 1392 kwam het land rond de Amsterdamseweg in bezit van klooster Mariëndaal. Dit klooster was de eerste ‘dependance’ van het beroemde klooster Windesheim bij Zwolle, geïnspireerd op de ideeën van de beroemde theoloog Geert Groote. Kuisheid, eenvoud en armoede luidde het devies.
Buitenplaats Lichtenbeek
Onder druk van de reformatie werd Mariëndaal in 1580 opgeheven en kwam het land in handen van particulieren. Het gebied bestond overwegend uit eikenhakhoutbossen en heidevelden. In 1651 werd hier een buitenplaats gesticht, waarschijnlijk met een buitenhuis en een park met rechte lanen en geknipte heggen. Op de heidegronden werden enkele bronnen uitgegraven tot spreng voor de aanleg van vijvers en waterpartijen. Vanwege deze sprengenbeek kreeg het landgoed de naam Lichtenbeek.
Brand en oorlog
In 1834 kocht Jan Trakranen het landgoed. Hij breidde zijn bezit uit met het naastgelegen landgoed Boschveld en bouwde het nieuwe huis Lichtenbeek. Tijdens WOII woonden er missionarissen van Mill Hill, die door de Duitse bezetter uit hun klooster in Schaarsbergen waren verjaagd. In april 1942 brandde het landhuis volledig uit: niet door oorlogsgeweld, maar door een ongelukje met vuur door een van de bewoners. In september 1944 werd er op het terrein nog hard gevochten. Granaatscherven in bomen en dichtgegooide loopgraven herinneren er nog aan. Intussen was Het Geldersch Landschap eigenaar van het landgoed geworden. Koetshuis, orangerie, een boerderij, een oude tuinmuur en twee siervazen bij de toegang van het landgoed bleven behouden.
