Rond 1400 was Nijmegen een welvarende stad. De beroemdste inwoners uit die tijd zijn de gebroeders van Lymborch, de grondleggers van de Nederlandse schilderkunst. Hoewel zij zelf lange tijd anoniem bleven, zijn hun miniaturen wereldberoemd. Het schildersvak leerden zij in het familieatelier aan de Nijmeegse Burchtstraat.
Kunstenaarsfamilie
Rond 1385 werden in Nijmegen hier de broers Paul, Herman en Johan van Lymborch geboren. Ze waren telgen van een kunstenaarsgeslacht dat al generaties lang een woonhuis en atelier had aan de Burchtstraat. De familie van Lymborch-Maelwael maakte hier wapenschilden en vlaggen voor de hertog van Gelre, die om de hoek in de Valkhofburcht woonde. Vader Arnold sneed houten beelden voor de Stevenskerk, iets verderop aan de straat. In dit veelzijdige atelier leerden de gebroeders van Lymborch alle kneepjes van het schildersvak.
Frankrijk
De oom van de gebroeders van Lymborch, Johan Maelwael, was een vooruitstrevend hofschilder in Parijs. Hij schilderde het oudst bekende olieverfschilderij op doek ter wereld. Rond 1400 haalde deze Johan Maelwael zijn neefjes van Lymborch naar Frankrijk, waar ze gingen werken aan het Bourgondische hof: eerst voor Philips de Stoute, later voor diens broer, hertog Jean de Berry. Voor deze laatste illustreerden ze de manuscripten Les Belles Heures en Les Très Riches Heures, inclusief honderden miniaturen met kostbare pigmenten op perkament. Les Très Riches Heures staat bekend als het meest waardevolle boek van de late Middeleeuwen.
Vernieuwers
De gebroeders van Lymborch waren hun tijd ver vooruit. Hun realistische afbeeldingen van kastelen, edelen en boeren zijn zo bekend dat ze ons beeld van de Middeleeuwen bepalen. Toch bleven de makers lange tijd onbekend. Ze signeerden hun werk niet, zoals latere kunstenaars, en hun namen raakten in de vergetelheid. Pas de laatste decennia werd duidelijk dat de gebroeders van Lymborch zijn geboren en getogen in Nijmegen. Onder de winkels aan de Burchtstraat bevindt zich nog de 14e-eeuwse kelder van hun voormalige woonhuis: een verborgen getuige van de bakermat van de Nederlandse schilderskunst.
